پریز فیبر نوری
معرفی کابل فیبر نوری Simplex
یکی از ساده‌ترین انواع کابل‌ها که در دنیای ارتباطات نوری مورد استفاده قرار می‌گیرند، کابل فیبر نوری Simplex و Duplex هستند. در معرفی کابل‌های فیبر نوری سیمپلکس (Simplex) باید گفت که این مدل طراحی ساده‌ای داشته و تنها شامل یک رشته فیبر نوری است. این رشته سیگنال نوری را در یک جهت انتقال می‌دهد. اصلی‌ترین و بیشترین کاربرد این کابل‌ها هنگامی است که فقط به ارسال اطلاعات از یک سمت به سمت دیگر نیاز باشد، در واقع این کابل‌ها برای مسیرهای یک‌طرفه و بدون نیاز به بازگشت طراحی شدند.
همین ساختار سبب شده تا انواع کابل‌های simplex یک گزینه‌ای بسیار مقرون‌به‌صرفه برای پروژه‌های مختلف که به ارتباط یک‌طرفه نیاز دارند باشند. طراحی این کابل کاملاً محکم بوده و دارای پوشش‌های بافر ۹۰۰ میکرونی، رشته کولار برای افزایش استحکام کششی و پوشش مقاوم بیرونی هستند. از لحاظ اقتصادی هم اگر بخواهیم آنها را بررسی کنیم باید گفت برای کاربردهای ساده و یک‌جهت گزینه بسیار مناسبی محسوب می‌شوند. به‌عنوان مثال در سیستم‌های حمل‌ونقل بین شهری که اطلاعات تنها از حسگر به سمت مرکز انتقال ارسال می‌شوند، این کابل‌ها انتخابی کاملاً مناسب و ایده‌آل بشمار می‌روند.
معرفی کابل فیبر نوری Duplex
در ادامه بررسی کابل فیبر نوری Simplex و Duplex به بررسی و توضیح کابل duplex می‌رسیم. این کابل از دو رشته فیبر مجزا تشکیل‌شده که معمولاً به‌طور ساختار زیپ‌کورد در کنار هم قرار می‌گیرند و به کمک یک اتصال نازک به‌هم متصل‌اند. این کابل‌ها امکان ارسال و دریافت اطلاعات به‌طور هم‌زمان در دو جهت مختلف را فراهم می‌کنند.
ساختار آنها هم بدین صورت است که یک فیبر وظیفه ارسال داده و فیبر دیگر وظیفه دریافت آن را دارد، همین ویژگی برای ارتباط دوطرفه مثل سرورها، ایستگاه‌های کاری و سوئیچ‌های شبکه بسیار کارآمد و حیاتی است. این مدل کابل‌ها دو مدل تک حالته و چند حالت داشته و معمولاً برای محیط‌های بزرگ و پرترافیک مثل دیتا سنترها و مراکز مخابراتی و شبکه‌های سازمانی به‌کار می‌روند. ساخت این مدل نسبت به مدل Simplex پیچیده‌تر بوده و همین مسئله باعث افزایش قیمت آنها می‌شود. از لحاظ طراحی هم به‌راحتی قابلیت جداسازی داشته و می‌توان آنها را به‌طور مستقل استفاده کرد.
مقایسه کابل‌های فیبر نوری Simplex و Duplex
روش انتقال
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌هایی که در بررسی کابل فیبر نوری Simplex و Duplex می‌توان به آن اشاره داشت، روش انتقال است. در سیستم‌های سیمپلکس انتقال اطلاعات صرفاً در یک جهت و از سمت فرستنده به گیرنده است. در این نوع کابل امکان تبادل دوطرفه وجود ندارد و برای کارهایی که صرفا به ارسال داده نیاز است، بکار می‌رود. در مقابل فیبر کابل فیبر نوری دوپلکس امکان انتقال داده به‌طور هم‌زمان در دو جهت را فراهم می‌کند، بدین معنا که اطلاعات هم ارسال و هم از سمت دیگر دریافت می‌شود. این ویژگی باعث شده که کاربرد این کابل‌ها گسترده‌تر باشد و برای شبکه‌هایی که به تبادل لحظه‌ای نیاز دارند کارایی بیشتری از خود نشان دهد.
کاربرد در سیستم‌های ارتباطی
دومین تفاوت کابل‌های فیبر نوری Simplex و Duplex در در نوع سیستم و نیاز آنها است. در انواع سیستم‌های نظارتی یا پخش دیجیتال که صرفاً اطلاعات ارسال می‌شود، کابل سیمپلکس مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌عنوان مثال در انواع تابلوهای LED یا دوربین‌های مداربسته استفاده از این کابل مقرون‌به‌صرفه و کارآمد است، اما در سیستم‌هایی که به ارتباط دوسویه نیاز دارند، مثل شبکه‌های دیتا سنتر، شبکه‌های کامپیوتری یا مخابراتی باید از کابل دوپلکس انتخاب استفاده کرد.
نصب و تجهیزات
تفاوت بعدی این دو نوع کابل از لحاظ نصب است. کابل فیبر نوری duplex از نظر نصب، پیچیدگی بیشتری دارد، چراکه دو رشته فیبر آن باید به‌درستی و به شکل تراز نصب شوند. همین مسئله ضمن نیاز به‌دقت و تخصص فنی بالا، زمان‌بر هم خواهد بود. اما کابل‌های simplex به‌دلیل داشتن ساختار ساده، فرآیند نصب راحت‌تری دارد که با سرعت بالاتر اجرا می‌شود. علاوه‌بر این از دیگر تفاوت آنها هنگام نصب، تجهیزات مورد نیاز است. برای کابل دوپلکس به تجهیزات بیشتری نیاز پیدا می‌شود و همچنین محیط موردنظر باید زیرساخت‌های کاملی داشته باشد.
عملکرد در انتقال داده
فاکتور دیگر در تفاوت بین این دو کابل عملکرد آنها است. کابل simplex انتقال اطلاعات را بدون وقفه و با حداقل کاهش سیگنال انجام می‌دهد و برای مواردی که به انتقال دائمی و ثابت نیاز باشد، بسیار مناسب خواهد بود. اما کابل duplex قابلیت بالاتری داشته و انتقال حجم بیشتری از داده را پشتیبانی کرده و می‌تواند به‌طور هم‌زمان اطلاعات را منتقل کند. اگرچه که مدل دوپلکس سرعت و توانایی بیشتری از خود نشان می‌دهد اما به‌دلیل داشتن ساختار پیچیده به نگهداری دقیق و مانیتورینگ منظم نیازمند است.
هزینه و تناسب با نیاز
در آخرین مرحله از بررسی تفاوت کابل فیبر نوری Simplex و Duplex، آنها را از نظر اقتصادی با هم مقایسه می‌کنیم. کابل دوبلکس گران‌تر از مدل سیمپلکس است، چراکه برای تولید آنها از متریال بیشتر و فناوری‌های پیشرفته‌تر استفاده می‌شود. همچنین کابل‌های duplex در نگهداری و نصب هزینه‌های بیشتری می‌طلبند. اما کابل‌های سیمپلکس برای پروژه‌هایی که با محدودیت بودجه مواجه هستند یک انتخاب مقرون‌به‌صرفه و درعین‌حال کارآمدند.
بررسی پهنای باند کابل‌های Simplex و Duplex
تا این بخش از مطلب در مورد انواع ویژگی‌ها و تفاوت کابل فیبر نوری Simplex و Duplex صحبت کردیم، اما یک ویژگی‌ای که به آن اشاره نشد پهنای باند است. ساختار دو رشته‌ای فیبر دوپلکس باعث شده تا پهنای باند بالاتری داشته باشد و همچنین سرعت تبادل اطلاعات به شکل قابل‌توجهی افزایش پیدا کند. اما این پهنای باند در فیبر نوری simplex کم‌تر است و می‌توان گفت که این کابل‌ها برای سیستم‌های پیچیده که به تبادل سریع اطلاعات نیاز دارند، انتخاب مناسبی نخواهند بود.