باورهای غلط پیرامون مضرات فیبر نوری
درست است که فیبر نوری امروز به عنوان پیشرفتهترین تکنولوژیها در مبحث انتقال داده شناخته شده است، اما بسیاری از متخصصین و مهندسین مضرات فیبر نوری را جدی نمیشمارند و در مورد امنیت آن تصورات اشتباهی دارند. یکی از رایجترین اشتباهات هنگام نصب فیبر نوری، بی خطر بودن آن است. مهندسان یا افرادی که کار نصب کابل فیبر نوری را انجام می دهند، تصور میکنند به دلیل این که این فیبر حامل الکتریسیته نیست و یا به عبارت دیگر عایق است، احتمال برق گرفتگی نخواهد داشت، پس در مقایسه با فیبرهای مسی خطری آنها را تهدید نمیکند.
همچنین آنها تصور دارند با توجه به آن که این فیبرها حرارت زیادی تولید نمیکنند، احتمال آتشسوزی هم بسیار پایین است، در نتیجه هیچگونه مشکلی نخواهد داشت. اما خطرات فیبر نوری در مقایسه با سیمهای مسی بسیار بزرگتر هستند و به دلیل آن که قابل رؤیت نیست بسیاری از افراد این خطرات را مهم نمیشمارند. در ادامه به بررسی برخی از خطرات فیبر نوری که برای انسانها تهدید محسوب میشوند، میپردازیم.
مضرات فیبر نوری و آسیب به چشم
یکی از اولین مواردی که در زمینه مضرات فیبر نوری باید به آن اشاره داشت، آسیبی است که به چشم انسان میرساند. فیبر نوری از نور مادون قرمز برای انتقال داده استفاده میکند که این نور با چشم عادی و غیر مسلح قابل مشاهده نیست، اما به شبکیه چشم آسیب جدی وارد میکند و افراد نباید به طور مستقیم به انتهای فیبر نگاه کند. نور مادون قرمزی که از فیبر عبور میکند در صورتی که به چشم انسان برخورد داشته باشد باعث آسیب جدی در شبکیه میشود، چرا که مردمک چشم بسته نشده و آسیب به طور مستقیم به شبکیه میرسد. این خطر مخصوصاً افراد تازه کار را تحت آسیب قرار میدهد، چرا که فکر میکند چیزی از فیبر عبور نمیکند و به طور مستقیم با انتهای فیبر تماس پیدا کرده و به آن نگاه میکنند.
فیبر نوری و خطرات شیشهای آن
از دیگر مضرات فیبر نوری که برای انسانها تهدید محسوب میشود، قطعات ریز شیشهای است که در فرایند قطع یا نصب آن در محیط پخش می گردد. این قطعات بسیار ریز هستند و با چشم غیر مسلح نمیتوان آن ها را دید، اما به راحتی میتوانند وارد پوست یا چشم انسان یا حتی حیوانات شوند. وقتی که فردی با کابل فیبر نوری کار میکند، این قطعات ممکن است در محیط پراکنده شده و برای افراد حاضر در محل خطرات جدی به وجود آورند.
در صورتی که این قطعات شیشهای به داخل پوست نفوذ کنند، به راحتی نمیتوان آن ها را پیدا کرد و خارج کردن آن هم کار بسیار سختی است. از لحاظ احساسی هنگامی که این شیشههای میکروسکوپی وارد بدن میشوند دردی مشابه با تماس براده چوب با پوست در فرد ایجاد میکنند.
نور مضر و خطرات لیزر در فیبر نوری
از دیگر مضرات فیبر نوری که حتماً باید به آن اشاره داشت، لیزرها و منابع قوی هستند که هنگام نصب مورد استفاده قرار میگیرند یا از خود فیبر ساطع می شوند. محدوده عملکرد این لیزرها در محدوده نور مادون قرمز بوده که برای چشم انسان قابل مشاهده نیست، اما افرادی که درگیر پروسه نصب این فیبر هستند به طور اشتباه به این نور نگاه میکنند و به شبکیه چشم آنها آسیب وارد میشود. پس برای جلوگیری از این امر حتماً باید از عینک و تجهیزات ایمنی استفاده کرد.
به طور کلی لیزرهایی که در فیبر نوری هستند به دو دسته کلاس یک و کلاس دو تقسیم بندی میشوند. لیزرهای کلاس یک معمولاً با عنوان لیزرهای ایمن در نظر گرفته شده و در انواع دستگاههای آزمایشی مانند OTDR مورد استفاده قرار میگیرند. اما لیزرهای کلاس ۲ جزو لیزرهایی هستند که در دستگاههای ردیابی بصری استفاده میشود و نور تولیدی آنها بسیار قویتر است. نور این لیزرها برای چشم خطرناک بوده و آسیب جدی بر سلامت انسان خواهند داشت.
ایمنی در هنگام کار با فیبر نوری
عینک ایمنی
یکی از مواردی که برای جلوگیری از خطرات فیبر نوری باید هنگام پروسه نصب به آن توجه داشت، استفاده از لوازم ایمنی مانند عینک است. این عینک برای محافظت از چشم در مقابل آسیبهای احتمالی مانند پرتاب قطعات شیشه ریز یا ورود نور مادون قرمز و آسیب آن به شبکیه مورد استفاده قرار میگیرد.
استفاده از زیرانداز مشکی
استفاده از زیرانداز یا سطح مشکی به کارگران کمک میکند تا قطعات شیشهای ریزی که در محیط پراکنده میشود را به راحتی شناسایی کنند.
استفاده از موچین پوششدار با تفلون
برای جمع آوری قطعات شیشه هرگز از تماس مستقیم دست و پوست استفاده نکنید و حتماً از موچینهای پوششدار با تفلون کمک بگیرید تا باعث کاهش خطر بریدگی شود.
سطلهای مخصوص
برای دفع قطعات شیشهای ناشی از فیبر نوری از سطلهای مخصوص طراحیشده استفاده کنید و آن ها را به طور کامل از بین ببرید تا به دیگر افراد آسیب وارد نشود
مراقبت از محیط کار
محیط کار را همیشه تمیز و مرتب نگه دارید و پس از اتمام هر مرحله حتماً آن را تمیز کرده و قطعات شیشهای پخش شده در محیط یا مواد شوینده و چسبهایی که برای کار استفاده شده است را به طور کامل پاک کنید تا برای نصب بعدی کاملاً تمیز باشند.