باکس فیبر نوری چیست؟
در دنیای پیشرفته و پیچیده امروزی، نیاز به شبکههای ارتباطی بیش از پیش حس میشود. در این شبکهها، باکسهای فیبر نوری نقش مهمی دارند و بهعنوان فاکتوری کلیدی جهت مدیریت، توزیع، نگهداری و محافظت از کابلهای فیبر نوری به شمار میروند. این باکسها در واقع نقطه پایانی برای کابل فیبر نوری هستند که امکان اتصال، تعمیر یا حتی تست را برای تکنسینها فراهم میکنند .اجزای داخلی باکس فیبر نوری به گونهای طراحی شدند که از حساسیت بالایی برخوردارند، بههمین منظور باکس آنها را در مقابل عوامل محیطی مثل رطوبت، گرد و غبار و ضربه محافظت میکند، همچنین دسترسی تکنسینها را برای نصب و تنظیم یا مدیریت، راحتتر خواهد کرد.
این باکسها بهطورکلی در دو نوع داخلی و خارجی تولید میشوند. مدل داخلی (Indoor) برای نصب در فضاهای سرپوشیده بهکار میرود، در مقابل نمونه خارجی (Outdoor) برای نصب در فضاهای باز مثل دیوارهای بیرونی ساختمان یا تیرهای مخابراتی کارایی دارد. این مدل از پوششهای مقاوم در مقابل اشعه خورشیدی و تغییرات دمایی شدید و باد و باران برخوردار است. همچنین جنس بدنه آنها از پلاستیک فشرده یا فلز ضد زنگ است که با استانداردهای بالا ساخته میشود.
انواع باکس فیبر نوری و اجزای هرکدام
باکس FAT (Fiber Access Terminal)
یکی از اجزاء کلیدی در شبکههای توزیع فیبر نوری، باکس FAT بوده که وظیفه انتقال سیگنال نوری از مرکز اصلی به کاربر نهایی را برعهده میگیرد. این باکس را معمولاً در محیطهای بیرونی مانند دیوارهای خارجی ساختمان یا پایههای مخابراتی نصب میکنند.
باکس FAT بهدلیل داشتن طراحی مقاوم از تجهیزات داخلی در مقابل شرایط محیطی نامساعد محافظت میکند. اجزای داخلی باکس فیبر نوری FAT شامل کاست فیبر نوری، آداپتور، پیگتیل و اسپلیتر هستند. کاست فیبر نوری برای قرارگیری و محافظت از فیوژنهای انجام شده بین تارهای فیبر کاربرد دارد. از اسپلیتر نوری برای تقسیم سیگنال نوری از یک منبع به چند مسیر استفاده میکنند. همچنین آداپتور نوری برای اتصال بین پیگتیل و پچ کورد نوری به کار میرود.
به کمک این باکس میتوان مدیریت، اتصال و توزیع کابلهای فیبر نوری را به راحتی انجام داد. در کنار آن حضور قفل بدنه مقاوم باعث افزایش امنیت و محافظت اتصالات داخلی باکس میشود. از نظر تنوع این باکسها به مدلهای مختلفی تقسیمبندی میشوند که شامل موارد زیر هستند:
باکس FAT از نظر ظرفیت
باکس FAT از نظر نوع کانکتور:
- باکس FAT با کانکتور SC
- باکس FAT با کانکتور LC
- باکس FAT با کانکتور FC
باکس ATB (Access Terminal Box)
دستهای دیگر از انواع باکسهای فیبر نوری که به بررسی آن میپردازیم، باکس ATB است. این مدل با نامهایی نظیر پریز فیبر نوری یا باکس OTO هم شناخته میشود که برای نصب در فضاهای داخلی مثل اتاق، دفاتر و یا واحدهای آپارتمانی مناسب است. از این باکسها میتوان در کنار پریز برق یا تلفن استفاده کرد که بهعنوان نقطه انتهایی شبکه FTTH شناخته میشود. ساختار این باکس کاملاً ساده است اما کاربرد زیادی از خود نشان میدهد، همچنین ظرفیت آن هم معمولاً پایین است. مدلهای مختلفی از این باکس در بازار موجود بوده که شامل باکس ATB توکار، باکس ATB درب شیشهای و مدلهای همراه با آداپتور هستند.
در بررسی اجزای داخلی باکس فیبر نوری ATB اولین قسمت بدنه و درپوش محافظ است. بدنه این باکس از جنس پلاستیک مقاوم ساخته میشود تا محتویات داخل آن را در مقابل گرد و غبار، رطوبت و ضربه محافظت کند. همچنین این درپوش مدلهای قفلدار یا ساده را دارد تا مانع دسترسی غیرمجاز شود.
قسمت دیگر محل نصب آداپتور فیبر نوری است. درون باکس یک جایگاهی برای نصب یک یا دو عدد آداپتور تعبیه شده تا اتصال پچکورد به فیبر داخلی راحت انجام شود. همچنین از اجزای دیگر میتوان به کاست فیبر نوری اشاره داشت که یک سینی کوچک برای قرار دادن فیبرهای فیوژن شده و نگهداری آنها بدون ایجاد هرگونه خم یا آسیب فراهم میشود. علاوهبر این یک محلی برای عبور کابل قرار دارد که در قسمت کناری و زیرین باکس است. همچنین فضایی برای قرارگیری پیگتیل تعبیه شده که تکه فیبرهای آماده برای اتصال در باکس نگهداری میشوند و سپس به آداپتور متصل میگردند.
باکس دیواری فیبر نوری (Wall-Mount Fiber Box)
این باکسها نقش مهمی در پروژههای FTTH و DCS ایفا میکنند، چرا که در این پروژهها مدیریت حجم زیادی از کابلهای فیبر نوری و اتصال ایمن اهمیت بسیار زیادی دارد. ظرفیت این باکسها با توجه به نیاز پروژه متفاوت بوده و معمولاً چیزی بین ۴ تا ۹۶ پورت متغیر است. چنین انعطافی باعث میشود تا این تجهیزات را هم در مجتمعهای مسکونی بزرگ و هم در مراکز صنعتی پیشرفته بتوان استفاده کرد.
اگر بخواهیم از لحاظ ساختار و اجزای داخلی باکس فیبر نوری، این مدل دیواری را بررسی کنیم باید گفت که سه بخش اصلی دارد.
- پوسته محافظ که از جنسی مقاوم در برابر شرایط محیطی بوده و از اجزای داخلی باکس در برابر گرد و غبار، رطوبت و ضربه محافظت میکند.
- خود اجزای داخلی که شامل سینی فیبر برای قرارگیری و نگهداری منظم فیبرها و همچنین اتصالات و قاب پشتیبانی هستند و ساختار کلی داخلی را نگه میدارند.
- سیستم تثبیتکننده کابل هم قسمت دیگریست که وظیفه محکم نگهداشتن کابلهای ورودی و خروجی را بر عهده دارد و از جابجایی یا آسیب به آنها جلوگیری میکند.
مزایا و کاربرد باکس فیبر نوری
قفلدار آن که دیدیم اجزای داخلی باکس فیبر نوری چیست خوب است نگاهی به مزایا و کاربرد آن داشته باشیم. اصلیترین مزیت این باکسها محافظت از اتصالات و تجهیزات نوری در مقابل انواع آسیبهای فیزیکی، گرد و غبار، رطوبت و ضربه است. همچنین امکان دسترسی آسان تکنسینها به اتصالات را میدهد. علاوه بر این با تسهیل فرآیند نصب و نگهداری باعث میشود ارتقاء شبکه یا نصب در زمان کوتاهتر و با کیفیت بالاتری انجام شود.